Authentieke TKF-haspels voor MBS

De BV Twentsche Kabelfabriek (TKF), wereldwijd leverancier van hoogwaardige geavanceerde kabeloplossingen, gaat terug in de tijd. De onderneming heeft vijf kabelhaspels, gemaakt naar authentiek voorbeeld uit 1930, geschonken aan de Museum Buurt Spoorweg. Wibbelink Transport, huisvervoerder voor TKF, verzorgde hiervoor belangeloos dit bijzondere transport.

De link
TKF, opgericht in 1930, lag direct aan de inmiddels verdwenen spoorlijn Hengelo – Ruurlo. “Je kunt op ons bedrijfsterrein nog zien dat het spoor er heeft gelegen”, vertelt Frans Selles. Hij is logistiek manager bij TKF. Tot de jaren vijftig waren zowel de Nederlandse infrastructuur als de toenmalige vrachtwagens nog niet ingesteld op groot transport. “Het spoor was voor ons dus hèt transportmiddel. En daarmee is de link tussen TKF en MBS gelegd.”

TKF-kabels all over the world
Kabels van TKF gingen op oranje haspels per trein naar onder andere Rotterdam om van daaruit over de hele wereld te worden verscheept. Een grote Nederlandse afnemer was destijds PTT. “Dat was niet zomaar een klant; alles moest perfect voor elkaar zijn”, weet Selles. “Zo’n telefoonkabel was minimaal armdik en kon 1800 draden bevatten. Voor elke afzonderlijke telefoonaansluiting waren twee draden nodig. Geen vergelijk met een moderne glasvezelkabel: pinkdik en toch dezelfde capaciteit.” Andere belangrijke afnemers waren de Provinciale en Gemeentelijke energiebedrijven, die via TKF-kabels vele bedrijven en huishoudens voorzagen van elektriciteit. Van kunststof had men toen nog geen weet.
De kabels waren opgebouwd uit natuurlijke materialen: koper voor een goede geleiding, papier ter isolatie en verder lood, ijzer en jute.

Authentiek
Vanaf 1990 staat op het MBS-emplacement een wagonlading met de opvallende oranje haspels. Een echte blikvanger, hoofdzakelijk bedoeld ter decoratie. Slechts af en toe wordt de wagon achter een reizigerstrein gehangen. De houten gevaartes staan in weer en wind, waardoor houtrot onvermijdelijk is. “De haspels hebben een tijd lang in de buurt van de Frankenhuis – rotonde gestaan. Daar is het een beetje kaal. Ze waren echt aan vervanging toe”, vertelt Stefan Fähnrich van de MBS. TKF werd benaderd en beide partijen kwamen tot de conclusie: “Waarom maken we dit keer geen replica’s uit de begintijd van TKF?”

Historie
Ook TKF heeft oog voor historie. Aan de hand van fotomateriaal uit de jaren dertig, afkomstig uit het TKF-archief, ontdekte Frans Selles dat de haspels er toentertijd wat anders uitzagen dan de te vervangen exemplaren. “Het soort haspel dat tot nu toe bij de MBS stond gebruiken we nog steeds. Onze eerste haspels waren iets kleiner maar veel zwaarder uitgevoerd. Ook de opdruk week af.
Het leek ons leuk om juist daarvan enkele exemplaren aan de MBS te schenken. Dat past mooier in het historische geheel van de museumtrein.”

Niet alledaags
Een vaste haspelleverancier van TKF vervaardigde de vijf replica’s. Een niet alledaagse klus. “De moeilijkheid zit hem in de ronde omtrek, terwijl naar het midden toe een zeskantige honingraat wordt gevormd. Maar dat is prima gelukt. Het sluit mooi aan bij de foto’s van vroeger”, aldus een tevreden Frans Selles. Intussen plaatst de chauffeur van Wibbelink Transport uit Goor de nieuwe aanwinst met grote zorgvuldigheid op de wagon. Hij wordt daarbij geholpen door medewerkers van de MBS. Vervolgens wordt de in het oog springende wagonlading weer richting Frankenhuis-rotonde gemanoeuvreerd. Ook Stefan Fähnrichis in zijn nopjes. “Deze haspels zijn wat kleiner, zodat er nu vijf in plaats van vier op de aanhanger passen. Zo ziet het er nog mooier uit.”

bron:Ster in Twente